Founding Fathers Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego

2014-03-25
Podczas konferencji prasowej zorganizowanej z okazji jubileuszu 60-lecia istnienia Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, prof. Krzysztof J. Filipiak, redaktor naczelny Kardiologii Polskiej wygłosił wykład pt. „Historia powstania Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego – sylwetki Ojców Założycieli”.

Mimo że Polskie Towarzystwo Kardiologiczne powstało 28 lutego 1954 r., to genezy jego powstania należy upatrywać w końcówce 1949 roku, kiedy to prof. Mściwój Semerau-Siemianowski, kierownik II Kliniki Chorób Wewnętrznych warszawskiej uczelni, poddał ideę powołania Sekcji Kardiologicznej Towarzystwa Internistów Polskich (TIP).

„…dostrzegł, że wiedza o chorobach układu krążenia rozwinęła się tak znacznie, że aby ją opanować – i śledzić dalszy postęp – trzeba poświęcić się tej specjalności całkowicie.”
Wspominana Sekcja TIP ukonstytuowała się ostatecznie w styczniu 1950 roku. Cztery lata później na konferencji Sekcji Kardiologicznej TIP w Łodzi przekształcono ją w Polskie Towarzystwo Kardiologiczne. Prof. Mściwój Semerau-Siemianowski zmarł w 1953 roku, tak więc nigdy nie był członkiem Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Do grona Founding Fathers prof. Krzysztof J. Filipiak zaliczył także profesorów Jerzego Jakubowskiego, Edmunda Żerę i Zdzisława Askanasa. Postacie te dla PTK mają szczególne zasługi, gdyż kierowali oni Towarzystwem od chwili jego powstania do 1973 roku, a więc przez pierwsze dwie dekady. Stworzyli własne, wielkie szkoły kardiologiczne, których uczniów prof. Krzysztof J. Filipiak skrupulatnie wymienił. Rekordowa pod względem liczby przyszłych Prezesów PTK okazała się szkoła prof. Edmunda Żery, z której wywodzi się aż czterech późniejszych szefów PTK – prof. Jan Kwoczyński, prof. Witold Rużyłło, prof. Janina Stępińska i prof. Piotr Hoffman (prezes elekt). Najwięcej konsultantów krajowych w dziedzinie kardiologii wywodzi się z kolei ze szkoły prof. Zdzisława Askanasa, a najliczniejszą szkołą kardiologiczną jest Krakowska Szkoła prof. Leona Tochowicza.

Prof. Krzysztof J. Filipiak przywołał także teorię Genius loci – „…może nie tylko od ludzi to zależy, ale także od miejsca i czasu…”. Wspomniał tu nieistniejący już Szpitala św. Łazarza w Warszawie, w którym skoncentrowało się wiele działań zmierzających do powstania polskiej kardiologii. Tutaj mieściła się Klinika kierowana przez prof. Mściwoja Semerau-Siemianowskiego, stąd też wywodzili się trzej wymienieni Ojcowie Założyciele, a więc i cała plejada ich kontynuatorów.

Historia powstania Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego przedstawiona przez prof. Krzysztofa J. Filipiaka obfituje także w wiele ciekawostek, jak chociażby ta o pierwszym w Polsce, przeprowadzonym w 1948 r., zabiegu cewnikowania prawego serca. Kto stworzył podwaliny dla kardiologii inwazyjnej? Zachęcamy do obejrzenia wykładu prof. Krzysztofa J. Filipiaka.